സൌന്ദര്യലഹരി
(11-20 )
11
ചതുര്ഭിഃ ശ്രീകണ്ഠൈഃ ശിവയുവതിഭിഃ പഞ്ചഭിരപി
പ്രഭിന്നാഭിഃ ശംഭോര്നവഭിരപി മൂലപ്രകൃതിഭിഃ
ചതുശ്ചത്വാരിംശത് വസുദലകലാശ്രത്രിവലയ-
ത്രിരേഖാഭിഃ സാര്ദ്ധം തവ ശരണകോണാഃ പരിണതാഃ
നാല് ശ്രീകണ്ഠങ്ങളും, അഞ്ചു ശക്തിരൂപങ്ങളും ആയി
പരസ്പര ഭിന്നങ്ങളായ ശംഭു-മൂലപ്രകൃതി നവചക്രങ്ങളാല്
നാല്പത്തിനാല് ത്രികോണങ്ങളും അഷ്ടദളങ്ങളും ഷോഢശദളങ്ങളും മൂന്നു വലയങ്ങളും മൂന്നു രേഖകളും ചേര്ന്ന്
നിന്തിരുവടിയുടെ ശരണകോണങ്ങളായി ഭവിക്കുന്നു
(ശ്രീചക്ര വര്ണ്ണന ... അഗ്രം കീഴ്പ്പോട്ടായ അഞ്ചു ത്രികോണങ്ങള്ക്ക് മുകളില് അഗ്രം മേല്പ്പോട്ടായ നാല് ത്രികോണങ്ങള് . ഈ ഒന്പതു ത്രികോണങ്ങളിലെ രേഖകള് ഖണ്ഡിച്ചു ഉണ്ടാകുന്ന നല്പത്തിമൂന്നു ത്രികോണങ്ങളും നടുവിലെ ബിന്ദുവും ചേര്ന്നു നല്പത്തിനാല് ത്രികോണങ്ങള് .... അഗ്രം കീഴ്പ്പോട്ടായവ ശക്തി ചക്രങ്ങളും അഗ്രം മേല്പ്പോട്ടായവ ശിവ ചക്രങ്ങളും.
ശ്രീ ചക്രം ബിന്ദുവും വിശ്വവും ആയിരിക്കുന്ന ദേവീരൂപം തന്നെ )
12
ത്വദീയം സൌന്ദര്യം തുഹിനഗരികന്യേ! തുലയിതും
കവീന്ദ്രാഃ കല്പന്തേ കഥമപി വിരിഞ്ചിപ്രഭൃതയഃ
യാദാലോകൌത്സുക്യാദമരലലനാ യാന്തി മനസാ
തപോഭിര്ദുഷ്പ്രാപാമപി ഗിരിശ സായൂജ്യപദവിം
ദേവീ, ഹിമവല്പുത്രീ, നിന്റെ മനോഹാരിതയെ ഉപമിക്കാന്
ബ്രഹ്മാവ് മുതലായ കവിശ്രേഷ്ഠന്മാര് അതിശ്രമം ചെയ്യുന്നു
തപസ്സിനാല് പോലും ദുഷ്പ്രാപ്യമായ ആ മനോഹാരിതയുടെ ദര്ശനൌത്സുക്യത്താല്
ദേവസുന്ദരികള്, മനസാ ശിവസായൂജ്യ പദവിയെ പ്രാപിക്കുന്നു .
(ശിവന് തന്നെ ആവുന്നു )
ചതുര്ഭിഃ ശ്രീകണ്ഠൈഃ ശിവയുവതിഭിഃ പഞ്ചഭിരപി
പ്രഭിന്നാഭിഃ ശംഭോര്നവഭിരപി മൂലപ്രകൃതിഭിഃ
ചതുശ്ചത്വാരിംശത് വസുദലകലാശ്രത്രിവലയ-
ത്രിരേഖാഭിഃ സാര്ദ്ധം തവ ശരണകോണാഃ പരിണതാഃ
നാല് ശ്രീകണ്ഠങ്ങളും, അഞ്ചു ശക്തിരൂപങ്ങളും ആയി
പരസ്പര ഭിന്നങ്ങളായ ശംഭു-മൂലപ്രകൃതി നവചക്രങ്ങളാല്
നാല്പത്തിനാല് ത്രികോണങ്ങളും അഷ്ടദളങ്ങളും ഷോഢശദളങ്ങളും മൂന്നു വലയങ്ങളും മൂന്നു രേഖകളും ചേര്ന്ന്
നിന്തിരുവടിയുടെ ശരണകോണങ്ങളായി ഭവിക്കുന്നു
(ശ്രീചക്ര വര്ണ്ണന ... അഗ്രം കീഴ്പ്പോട്ടായ അഞ്ചു ത്രികോണങ്ങള്ക്ക് മുകളില് അഗ്രം മേല്പ്പോട്ടായ നാല് ത്രികോണങ്ങള് . ഈ ഒന്പതു ത്രികോണങ്ങളിലെ രേഖകള് ഖണ്ഡിച്ചു ഉണ്ടാകുന്ന നല്പത്തിമൂന്നു ത്രികോണങ്ങളും നടുവിലെ ബിന്ദുവും ചേര്ന്നു നല്പത്തിനാല് ത്രികോണങ്ങള് .... അഗ്രം കീഴ്പ്പോട്ടായവ ശക്തി ചക്രങ്ങളും അഗ്രം മേല്പ്പോട്ടായവ ശിവ ചക്രങ്ങളും.
ശ്രീ ചക്രം ബിന്ദുവും വിശ്വവും ആയിരിക്കുന്ന ദേവീരൂപം തന്നെ )
12
ത്വദീയം സൌന്ദര്യം തുഹിനഗരികന്യേ! തുലയിതും
കവീന്ദ്രാഃ കല്പന്തേ കഥമപി വിരിഞ്ചിപ്രഭൃതയഃ
യാദാലോകൌത്സുക്യാദമരലലനാ യാന്തി മനസാ
തപോഭിര്ദുഷ്പ്രാപാമപി ഗിരിശ സായൂജ്യപദവിം
ദേവീ, ഹിമവല്പുത്രീ, നിന്റെ മനോഹാരിതയെ ഉപമിക്കാന്
ബ്രഹ്മാവ് മുതലായ കവിശ്രേഷ്ഠന്മാര് അതിശ്രമം ചെയ്യുന്നു
തപസ്സിനാല് പോലും ദുഷ്പ്രാപ്യമായ ആ മനോഹാരിതയുടെ ദര്ശനൌത്സുക്യത്താല്
ദേവസുന്ദരികള്, മനസാ ശിവസായൂജ്യ പദവിയെ പ്രാപിക്കുന്നു .
(ശിവന് തന്നെ ആവുന്നു )
13
നരം വര്ഷീയാംസം നയനവിരസം നര്മ്മസു ജഡം
തവാപാങ്ഗാലോകേ പതിതമനുധാവന്തി ശതശഃ
ഗളദ്വേണീബന്ധാഃ കുചകലശവിസ്രസ്തസിചയാ
ഹഠാത് ത്രുട്യല്കാഞ്ച്യോ വിഗളിതദുകൂലാഃ യുവതയഃ
വൃദ്ധനും വികൃതനും അരസികനും ആയ പുരുഷനെപോലും
നിന്റെ കടാക്ഷം പതിച്ചവനെങ്കില്, നൂറുകണക്കിന് യുവതികള്
കെട്ടഴിഞ്ഞ മുടിയോടെയും, സ്ഥാനം തെറ്റിയ മുലക്കച്ചയോടെയും
പൊട്ടിവീഴുന്ന പാദസരങ്ങളോടെയും, അഴിഞ്ഞുവീഴുന്ന വസ്ത്രാഞ്ചലത്തോടെയും
അനുധാവനം ചെയ്യുന്നു
14
ക്ഷിതൌ ഷട്പഞ്ചാശദ്ദ്വിസമധികപഞ്ചാശദുദകേ
ഹുതാശേ ദ്വാഷഷ്ടിശ്ചതുരധികപഞ്ചാശദനിലേ
ദിവി ദ്വിഃഷട്ത്രിംശന്മനസി ച ചതുഷ്ഷഷ്ടിരിതി യേ
മയൂഖാസ്തേഷാമപ്യുപരി തവ പാദാംബുജയുഗം
ക്ഷിതിയില് അമ്പത്തിയാറും, ജലത്തില് അമ്പത്തിരണ്ടും
അഗ്നിയില് അറുപത്തിരണ്ടും , വായുവില് അമ്പത്തിനാലും
ആകാശത്തില് എഴുപത്തിരണ്ടും , മനസ്സില് അറുപത്തിനാലും - അങ്ങിനെ ഈ
രശ്മികളും , അവയുടെ മുകളില് നിന്റെ പാദാംബുജങ്ങളും
(ആറു ആധാര ചക്രങ്ങളിലും ആയി ഭവിക്കുന്ന കിരണങ്ങള്ക്ക് മുകളിലായി സഹസ്രദളപദ്മത്തില് ബിന്ദു സ്ഥാനത്ത് ദേവിയുടെ പാദപദ്മങ്ങള്))))
15
ശരദ്ജ്യോത്സ്നാശുഭ്രാംശശിയുതജടാജൂടമകുടാം
വരത്രാസത്രാണസ്ഫടികഗുടികാപുസ്തകകരാം
സകൃന്നത്വാ ന ത്വാ കഥമിവ സതാം സന്നിദധതേ
മധുക്ഷീരദ്രാക്ഷാമധുരിമധുരീണാഃ ഫണിതയഃ
ശരച്ചന്ദ്രികപോലെ വെളുത്തും , ചന്ദ്രക്കല പതിച്ച ജടാമകുടമണിഞ്ഞും
വരദമുദ്ര, അഭയമുദ്ര , സ്പടികമാല, പുസ്തകം എന്നിവ കയ്യിലെന്തിയും ഉള്ള നിന്നെ
ഒരിക്കല് നമസ്കരിച്ച സത്തുക്കള്ക്ക് എങ്ങിനെ സിദ്ധിക്കാതിരിക്കും
മധുക്ഷീരദ്രാക്ഷാമധുരംപോല് മധുരങ്ങളായ വാക്കുകള് !
( തേന് പാല് മുന്തിരി .. മധുരം പോലെ )
നരം വര്ഷീയാംസം നയനവിരസം നര്മ്മസു ജഡം
തവാപാങ്ഗാലോകേ പതിതമനുധാവന്തി ശതശഃ
ഗളദ്വേണീബന്ധാഃ കുചകലശവിസ്രസ്തസിചയാ
ഹഠാത് ത്രുട്യല്കാഞ്ച്യോ വിഗളിതദുകൂലാഃ യുവതയഃ
വൃദ്ധനും വികൃതനും അരസികനും ആയ പുരുഷനെപോലും
നിന്റെ കടാക്ഷം പതിച്ചവനെങ്കില്, നൂറുകണക്കിന് യുവതികള്
കെട്ടഴിഞ്ഞ മുടിയോടെയും, സ്ഥാനം തെറ്റിയ മുലക്കച്ചയോടെയും
പൊട്ടിവീഴുന്ന പാദസരങ്ങളോടെയും, അഴിഞ്ഞുവീഴുന്ന വസ്ത്രാഞ്ചലത്തോടെയും
അനുധാവനം ചെയ്യുന്നു
14
ക്ഷിതൌ ഷട്പഞ്ചാശദ്ദ്വിസമധികപഞ്ചാശദുദകേ
ഹുതാശേ ദ്വാഷഷ്ടിശ്ചതുരധികപഞ്ചാശദനിലേ
ദിവി ദ്വിഃഷട്ത്രിംശന്മനസി ച ചതുഷ്ഷഷ്ടിരിതി യേ
മയൂഖാസ്തേഷാമപ്യുപരി തവ പാദാംബുജയുഗം
ക്ഷിതിയില് അമ്പത്തിയാറും, ജലത്തില് അമ്പത്തിരണ്ടും
അഗ്നിയില് അറുപത്തിരണ്ടും , വായുവില് അമ്പത്തിനാലും
ആകാശത്തില് എഴുപത്തിരണ്ടും , മനസ്സില് അറുപത്തിനാലും - അങ്ങിനെ ഈ
രശ്മികളും , അവയുടെ മുകളില് നിന്റെ പാദാംബുജങ്ങളും
(ആറു ആധാര ചക്രങ്ങളിലും ആയി ഭവിക്കുന്ന കിരണങ്ങള്ക്ക് മുകളിലായി സഹസ്രദളപദ്മത്തില് ബിന്ദു സ്ഥാനത്ത് ദേവിയുടെ പാദപദ്മങ്ങള്))))
15
ശരദ്ജ്യോത്സ്നാശുഭ്രാംശശിയുതജടാജൂടമകുടാം
വരത്രാസത്രാണസ്ഫടികഗുടികാപുസ്തകകരാം
സകൃന്നത്വാ ന ത്വാ കഥമിവ സതാം സന്നിദധതേ
മധുക്ഷീരദ്രാക്ഷാമധുരിമധുരീണാഃ ഫണിതയഃ
ശരച്ചന്ദ്രികപോലെ വെളുത്തും , ചന്ദ്രക്കല പതിച്ച ജടാമകുടമണിഞ്ഞും
വരദമുദ്ര, അഭയമുദ്ര , സ്പടികമാല, പുസ്തകം എന്നിവ കയ്യിലെന്തിയും ഉള്ള നിന്നെ
ഒരിക്കല് നമസ്കരിച്ച സത്തുക്കള്ക്ക് എങ്ങിനെ സിദ്ധിക്കാതിരിക്കും
മധുക്ഷീരദ്രാക്ഷാമധുരംപോല് മധുരങ്ങളായ വാക്കുകള് !
( തേന് പാല് മുന്തിരി .. മധുരം പോലെ )
16
കവീന്ദ്രാണാം ചേതഃ കമലവനബാലാതപരുചിം
ഭജന്തേ യേ സന്തഃ കതിചിദ്അരുണാമേവ ഭവതീം
വിരിഞ്ചിപ്രേയസ്യാസ്തരുണതരശൃംഗാ രലഹരീ
ഗഭീരാഭിര്വാഗ്ഭിര്വിദധതി സതാം രഞ്ജനമമീ
കവി മനസ്സുകളായ കമലവനത്തിനു ബാലസൂര്യപ്രകാശമായി
അരുണ വര്ണ്ണത്തോടുകൂടിയ ഭവതിയെ ഭജിക്കുന്ന സത്തുക്കള്
ബ്രഹ്മപത്നിയുടെ ഏറ്റവും തരളമായ ശൃംഗാര ലഹരിപോലെ
ഗംഭീരമായ വാക്കുകളാല് സജ്ജന മനസ്സുകളെ ആഹ്ലാദിപ്പിക്കുന്നു
17
സവിത്രീഭിര്വാചാം ശശിമണിശിലാഭംഗരുചിഭിഃ
വശിന്യാദ്യാദിഭിസ്ത്വാം സഹ ജനനി സഞ്ചിന്തയതി യഃ
സ കര്ത്താ കാവ്യാനാം ഭവതി മഹതാം ഭംഗിരുചിഭിഃ
വചോഭിര്വാഗ്ദേവീവദനകമലാമോദമധുരരൈഃ
വാക്കുകളുടെ ജനയിതാക്കളും ചന്ദ്രകാന്തമണികളുടെ കാന്തിയെഴുന്നവരുമായ
വശിന്യാദി ദേവതകളോട് ചേര്ന്ന ജനനീ , നിന്നെ ധ്യാനിക്കുന്നവന്
മഹാകാവ്യങ്ങളിലെ പോലെ ഭംഗിയാര്ന്ന, വാഗ്ദേവിയുടെ വദനകമലത്തില് നിന്നുതിരുന്ന തേന് മൊഴികള്പോലെയുളള വാക്കുകളാല് കാവ്യങ്ങള് രചിക്കുന്നു
18
തനുച്ഛായാഭിസ്തേ തരുണതരുണീശ്രീസരണിഭിഃ
ദിവം സര്വാം ഉര്വീം അരുണിമനിമഗ്നാം സ്മരതി യഃ
ഭവന്ത്യസ്യ ത്രസ്യദ്വനഹരിണശാലീനനയനാഃ
സഹോര്വശ്യാ വശ്യാഃ കതി കതി ന ഗീര്വാണ ഗണികാഃ
ബാല സൂര്യന്റെ ശോഭയോടുകൂടിയ നിന്റെ ദേഹകാന്തികളാല്
ആകാശവും, ഭൂമിയും, അരുണവര്ണ്ണത്തില്മുങ്ങിയപോലെ ധ്യാനിക്കുന്നവന്
മാന്പെടകളുടെതു പോലെ വിഹ്വലമായ നയനങ്ങള് ഉള്ള ഉര്വശി മുതലായ
ഏത് സ്വര്വേശ്യകള് ആണ് വശംവദര് ആകാതിരിക്കുക
19
മുഖം ബിന്ദും കൃത്വാ കുചയുഗമധസ്തസ്യ തദധോ
ഹരാര്ധം ധ്യായേദ്യോ ഹരമഹിഷി! തേ മന്മഥകലാം
സ സദ്യഃ സംക്ഷോഭം നയതി വനിതാ ഇത്യതിലഘു
ത്രിലോകീമപ്യാശു ഭ്രമയതി രവീന്ദുസ്തനയുഗാം
ശിവപത്നി! മുഖം ബിന്ദൂവാക്കി, അതിനു കീഴെ കുചയുഗവും ,
അതിനും കീഴെ ഹരാര്ധത്തെയും, നിന്റെ കാമകലയെയും ധ്യാനിക്കുന്നവന്
എളുപ്പത്തില് സ്ത്രീകളില് ഉത്കടമായ മനോവികാരം ജനിപ്പിക്കുന്നു
സൂര്യചന്ദ്രന്മാരായ സ്തനങ്ങളോടുകൂടിയ ത്രിലോകിയെ കൂടി ഭ്രമിപ്പിക്കുന്നു
(പ്രപഞ്ചത്തെ കൂടി )
മുഖം ബിന്ദും കൃത്വാ കുചയുഗമധസ്തസ്യ തദധോ
ഹരാര്ധം ധ്യായേദ്യോ ഹരമഹിഷി! തേ മന്മഥകലാം
സ സദ്യഃ സംക്ഷോഭം നയതി വനിതാ ഇത്യതിലഘു
ത്രിലോകീമപ്യാശു ഭ്രമയതി രവീന്ദുസ്തനയുഗാം
ശിവപത്നി! മുഖം ബിന്ദൂവാക്കി, അതിനു കീഴെ കുചയുഗവും ,
അതിനും കീഴെ ഹരാര്ധത്തെയും, നിന്റെ കാമകലയെയും ധ്യാനിക്കുന്നവന്
എളുപ്പത്തില് സ്ത്രീകളില് ഉത്കടമായ മനോവികാരം ജനിപ്പിക്കുന്നു
സൂര്യചന്ദ്രന്മാരായ സ്തനങ്ങളോടുകൂടിയ ത്രിലോകിയെ കൂടി ഭ്രമിപ്പിക്കുന്നു
(പ്രപഞ്ചത്തെ കൂടി )
20
കിരന്തീമങ്ഗേഭ്യഃ കിരണനികുരുംബാമൃതരസം
ഹൃദിത്വാമാധത്തേ ഹിമാകരശിലാമൂര്ത്തിമിവ യഃ
സ സര്പ്പാണാം ദര്പ്പം ശമയതി ശകുന്താധിപ ഇവ
ജ്വരപ്ലുഷ്ടാന് ദൃഷ്ട്യാ സുഖയതി സുധാധാരസിരയാ
അംഗങ്ങളില് നിന്നും കിരണാമൃതം ഒഴുക്കുന്ന
ചന്ദ്രകാന്തശിലാശില്പമായി നിന്നെ ഹൃദയത്തില് ഏന്തുന്നവന്
ഗരുഡന് എന്നപോലെ സര്പ്പദര്പ്പം ശമിപ്പിക്കുന്നു
ജ്വരബാധിതരെ അമൃതവര്ഷമായ കടാക്ഷം കൊണ്ട് സുഖപെടുത്തുന്നു
കിരന്തീമങ്ഗേഭ്യഃ കിരണനികുരുംബാമൃതരസം
ഹൃദിത്വാമാധത്തേ ഹിമാകരശിലാമൂര്ത്തിമിവ യഃ
സ സര്പ്പാണാം ദര്പ്പം ശമയതി ശകുന്താധിപ ഇവ
ജ്വരപ്ലുഷ്ടാന് ദൃഷ്ട്യാ സുഖയതി സുധാധാരസിരയാ
അംഗങ്ങളില് നിന്നും കിരണാമൃതം ഒഴുക്കുന്ന
ചന്ദ്രകാന്തശിലാശില്പമായി നിന്നെ ഹൃദയത്തില് ഏന്തുന്നവന്
ഗരുഡന് എന്നപോലെ സര്പ്പദര്പ്പം ശമിപ്പിക്കുന്നു
ജ്വരബാധിതരെ അമൃതവര്ഷമായ കടാക്ഷം കൊണ്ട് സുഖപെടുത്തുന്നു